Gevoelens en Emoties

Leer je gevoelens uiten en er mee omgaan aan de hand van 7 oefeningen en een lijst met gevoelens. Emoties en gevoelens geven je informatie over jezelf en je omgeving en zetten je aan tot handelen. Authentieke gevoelens passen bij het oplossen van problemen in het hier en nu. In het dagelijks leven ervaar je echter regelmatig bekende emoties die in de kinderjaren zijn aangeleerd. Die emoties komen met name in stressvolle situaties, waar ze eigenlijk ongeschikt zijn om op een volwassen manier je problemen op te lossen. Ontwar je emoties en leef ten volle.

"Richt de juiste emotie op de juiste persoon, op de juiste plaats, op het juiste moment en in de juiste mate."

Quote: Aristoteles
Foto: Alba Soler

Emoties en Mindfulness Oefening

Hoe graag je deze vervormde emoties of vervangende gevoelens ook op een afstand zou willen houden, dit zal niet lukken. Door je bewust te worden van deze gevoelens, voorkom je dat je 'negatieve' gevoelens versterkt worden en kom je opnieuw in contact met je ware behoeften.

Lijst met Gevoelens en Emoties

Verschillende gevoelens en emoties ontstaan als je behoeften al dan niet zijn ingevuld. Als je behoeften wel worden ingevuld zul je vervolgens 'positieve' gevoelens ervaren. Bij 'negatieve' gevoelens is het dus goed om na te gaan welke behoefte niet wordt ingevuld. Je kunt dan je behoefte uiten in een verzoek aan anderen om je negatieve gevoel te veranderen. De eerste stap om met je gevoelens om te gaan is om ze te leren herkennen.

Welke gevoelens zijn er? Hieronder een overzicht met emoties en gevoelens wanneer je behoefte wel is ingevuld.

Authentieke gevoelens	Gezonde functie	Afgeleide gevoelens	Vervangende gevoelens
Liefde, Vreugde, Blijdschap	Hart openen, Geven en ontvangen	Betrokken, Dankbaar, Energiek, Enthousiast, Gecentreerd, Gefascineerd, Gelukkig, Gepassioneerd, Gerust, Helder, Levendig, Ontspannen, Open, Opgetogen, Rustig, Teder, Tevreden, Trots, Uitbundig, Vastberaden, Veilig, Verlangend, Voldaan, Vredig, Vriendelijk, Vrolijk, Vurig, Zelfbewust, Zelfverzekerd	Braaf, Opofferend, Eisend, Dwingend, Voorwaardelijke liefde, Wantrouwend, Jaloers
Verbazing, Nieuwsgierigheid	Motiveren voor verbetering	Bemoedigd, Geïnspireerd, Geraakt, Hoopvol, Nieuwsgierig, Ontroerd, Opgelucht, Opgewonden, Optimistisch, Verfrist, Verrast, Verwachtingsvol, Verwonderd, Waakzaam	Competitief, Bezitterig, Onzeker, Overmatig Vergelijken, Kritiek, Veroordelen, Afgunst, Nijd, Roddelen

Emoties en gevoelens wanneer je behoeften niet zijn ingevuld.

Authentieke gevoelens	Gezonde functie	Afgeleide gevoelens	Vervangende gevoelens
Verdriet	Verlies verwerken, Helen	Bedroefd, Gekwetst, Melancholiek, Onbemind, Ongelukkig, Ongewenst, Ontmoedigd, Teleurgesteld, Terneergeslagen, Treurig, Waardeloos, Triest	Zelfmedelijden, Schaamte, Verbitterdheid, Depressie, Boosheid, Bezorgd
Angst	Waarschuwen, Alert maken	Bang, Bezorgd, In ’t nauw gebracht, Ongerust, Ontsteld, Behoedzaam, Verontrust, Verschrikt, Versteend, Wantrouwend	Paniek, Fobieën, Vermijding, Ontkenning, Angst voor toekomstige dingen, Somber, Ongerust
Boosheid, Woede	Grenzen stellen, Zelfbescherming	Furieus, Geërgerd, Gefrustreerd, Geïrriteerd, Kwaad, Ongeduldig, Ontevreden, Ontstemd, Razend, Triomferend, Verontwaardigd, Wraakzuchtig	Schuld, Zelfverwijt, Onmacht, Hulpeloos, Passief, Agressie, Negeren, Pesten, Cynisme
Afschuw, Afkeer	Vermijden van weerzinwekkende dingen, Herkennen kwetsbaarheid van anderen	Afstandelijk, , Euforisch, Hatelijk, Koel, Nutteloos,Onberispelijk, Ongeïnteresseerd, Onverschillig, Teruggetrokken, Verveeld, Vijandig, Walging	Minachten, Beschuldigen, Vervreemden, Alleen

Herken het soort Gevoelens

Kenmerken van authentieke gevoelens

Worden geuit zonder censuur;
Passen bij de situatie;
Helpen problemen oplossen.

Kenmerken van vervangende gevoelens

Voelen vertrouwd;
Vervangen echte gevoelens;
Aangeleerd of aangemoedigd in je jeugd;
Treden op in stressvolle situaties;
Helpen niet bij het oplossen van problemen.

7 Oefeningen met Gevoelens

» Omgaan met Moeilijke Emoties. Herkennen, Ervaren, Onderzoeken, Uiten, Loslaten (lezen)
» 3 Minuten Ademruimte. EHBO Oefening in Omgaan met Gevoelens (downloaden)
» Gedachten en Gevoelens Benoemen. Bewustwording door Hardop Benoemen (lezen)
» Gevoelens Uiten. Zonder Interpretatie van het Gedrag van de Ander. (lezen)
» Gevoelens en Behoeften. Voel je Behoeften in je Lichaam (lezen)
» Gelukkig zijn is Blij zijn met. Complimenteer en Wordt Steeds Gelukkiger. (lezen)
» Bewust Worden van Onbewuste Weerstand. Toegang tot Onbewuste Blokkades (lezen)

Bovenstaande lijst met gevoelens is gebaseerd op de lijst van Center for Nonviolent Communication: